سیستم اعلام حریق چیست؟ انواع + اجزای سیستم اعلام حریق

امروزه سازمان استاندارد برای اعطای مجوز به ساخت و ساز انواع بناهای تجاری، مسکونی و…، الزام به نصب سیستم اعلام حریق کرده است. این سیستم با تشخیص به موقع علائم آتش سوزی، می‌تواند نقش مهمی در خاموش سازی آتش و یا رفع علائم مذکور نماید. تنوع بسیار بالایی از این سیستم طبق پیشرفت تکنولوژی مشاهده می‌‌شود که قابلیت بررسی تخصصی را دارد. اطلاعاتی پیرامون اینکه سیستم اعلام حریق چیست و چه کاربردی دارد، در این مطلب به صورت کاملا مورد بحث قرار خواهد گرفت.

سیستم اعلام حریق چیست؟

اعلام حریق مجموعه ای از تجهیزات و سیستم الکتریکی می‌‌باشد که با بهره گیری از جریان برق، می‌‌تواند در تشخیص علائم آتش سوزی و دود به بهترین نحو فعالیت نماید. تجهیزات مورد استفاده در این سیستم، بسیار متنوع می‌‌باشند که هر یک کاربرد منحصر به فرد و جداگانه ای را دارا هستند. این محصول می‌‌تواند در قسمت داخلی مکان های سرپوشیده مورد نصب قرار بگیرد. البته تجهیزاتی که می‌توانند در قسمت داخلی مکان ها نصب شوند، صرفا به عنوان یک گیرنده و انتقال دهنده عمل می‌کنند. فعالیت اصلی اعلام آتش سوزی توسط یک سیستم کاملا پیشرفته و اصولی انجام می‌گیرد.

سیستم های اعلام حریق در مکان های روباز نیز قابلیت نصب و استفاده را دارد. بسیاری از کارخانه ها و مراکز تجاری که به صورت غرفه ای مشغول فعالیت هستند، می‌توانند با بهره گیری از این سیستم ها در انواع مدل، از رخدادهای مختلف که به آتش سوزی منتهی می‌گردند، پیشگیری نمایند.

هر مکانی در نوع سرپوشیده و روباز با هر متراژی می‌توانند از سیستم اعلام حریق جهت کارایی مشخص استفاده نمایند. این امر با نصب تعداد بیشتری از گیرنده، امکان اجرایی شدن را دارا می‌باشد.

در گذشته سرعت انتقال علائم آتش سوزی و به عبارتی شناخت دقیق این علائم، توسط سیستم های اعلام حریق، کندتر بود. اما با بهره گیری از فناوری های جدید در کنار افزایش سرعت تشخیص گیرنده های اعلام حریق، مزیت های مختلفی نیز به این محصول اضافه شده است. ساختار پیچیده و متنوع سیستمی این محصول، می‌تواند امکان نصب آن را با توجه به نوع کاربری مکان مورد نصب ایجاد نماید. بنابراین لازم است قبل از نصب سیستم موردنظر از انواع مدل های سیستم و نحوه کارکرد آن ها اطلاع داشت و سپس متناسب با کاربری محل مورد نصب، انتخاب و تهیه محصول را انجام داد.

سیستم اعلام حریق چگونه کار می‌کند؟

سیستم های اعلام حریق با استفاده از تجهیزات مختلفی که دارای کاربری گیرنده می‌باشند، فعالیت موردنظر را به انجام می‌رساند. انواع دتکتورهای موجود در این سیستم، با تشخیص علائم آتش سوزی از جمله حرارت، دود، شعله و گاز، می‌توانند پیامی را به کنترل پنل این سیستم ارسال نمایند.

کنترل پنل با دریافت انواع پیام های ارسالی از تجهیزات و قطعات گیرنده، صحت و سقم آن را با توجه به اطلاعات تعریف شده برای سیستم، مورد بررسی قرار می‌‌دهد. در صورت درستی پیام مبنی بر وجود خطر آتش سوزی در مکان موردنظر، دستور به فعالیت تجهیزات هشدار دهنده می‌‌دهد.

تجهیزات هشدار دهنده با دریافت دستور کنترل پنل، می‌توانند در ارائه نور و صوت آغاز به فعالیت نمایند و فعالیت کلی این سیستم در این مرحله به پایان می‌رسد. برخی از مدل های جدید و به روز این سیستم ها، با بیان آدرس قسمت تحت خطر و اعلام آن به سازمان و شرکت های آتش نشانی، می‌توانند در تسریع رفع علائم آتش سوزی و خاموش کردن حریق، فعالیت بسیاری کاربردی داشته باشند.

فعالیت اصلی این سیستم با توجه به ساختار الکتریکی و قابلیت های مختلف این محصول بستگی دارد. امکانات و قابلیت های متنوع این سیستم، می‌‌تواند براساس نوع برند و مدل متفاوت باشد. اعمال نامگذاری روی مدل های مختلف این محصول، شناسایی راحت تر را برای سیستم امکان پذیر کرده است. تمامی مدل های این سیستم دارای عملکرد اتوماتیک می‌‌باشند. اما استفاده از تجهیزات خاص مانند شاسی، امکان فعالیت دستی را برای شناسایی و انتقال پیام هشدار دهنده ایجاد کرده است.

یکی از مواردی که می‌تواند در کنار استفاده از این سیستم ها برایتان کاربردی باشد، استفاده از عایق های حرارتی است که به سازه شما کمک می‌کند در برابر آتش تا چند دقیقه مقاوم باقی بماند، جهت اطلاع از قیمت عایق حرارتی می‌توانید با شماره 02147631000 تماس حاصل فرمایید.

معرفی انواع سیستم اعلام حریق

تجهیزات اعلام حریق در سه نوع تقسیم بندی شده اند: سیستم های اعلام حریق موضعی، متعارف و آدرس پذیر. که فعالیت خود را جهت شناسایی و رفع عوامل آتش زا اعمال می‌‌کند. هر یک از این سیستم ها می‌‌توانند با میزان تقاضای معینی در بازار جهانی، مورد استفاده قرار بگیرند.

1. سیستم اعلام حریق موضعی (خانگی): سیستم اعلام حریق خانگی نسبت به دود حساس است. این اعلام حریق موضعی فقط در ساختمان‌های بیش از یک طبقه و یا در یک فضای دوبلکس کاربرد دارد. این سیستم با شروع مراحل انواع حریق و دودی که دریافت می کند اطلاعات را ارسال می کند.
2. سیستم اعلام حریق متعارف (معمولی): سیستم متعارف، جزو ساده ترین سیستم ها در این زمینه می‌‌باشد. بهره گیری از تجهیزات مدرن و پیشرفته توسط این سیستم انجام می‌گیرد، اما کارکرد اصلی این محصول به سبب ساختار قدیمی تری که دارد، نسبت به نوع آدرس پذیر، قدیمی‌تر می‌‌باشد.
3. سیستم اعلام حریق خودکار با قابلیت آدرس دهی: سیستم آدرس پذیر، از جدیدترین و مدرن ترین سیستم ها می‌‌باشد که در تشخیص عوامل آتش زا، همانند سیستم های حریق متعارف عمل می‌کند. اما تنها وجه تمایز این مدل از محصول، نمایش مکان اصلی دارای عوامل خطرزا را اعمال می‌‌کند. این موضوع می‌‌تواند در جهت دسترسی پذیری به مکان اصلی در زمان کوتاه و انجام اقداماتی برای رفع عوامل خطر، بسیار مهم باشد، همچنین از دیگر مواردی که می‌تواند از بروز آتش در ساختمان‌ها، محل کار و… جلوگیری کند پوشش ضد حریق است که می‌تواند باعث نجات جان افراد باشد.

انواع سیستم اعلام حریق اتومات یا آدرس پذیر

• سیستم اعلام حریق متعارف:  این سیستم یک هشدار وقوع آتش است که با یک دکمه دستی فعال و با LED شناسایی می‌شود و منطقه حدودی حریق مشخص می شود.
• سیستم اعلام حریق آدرس پذیر:  یک سیستم از مجموعه ای از هشداردهنده های آتش که به صفحه کنترل مرکزی متصل می شوند. با استفاده از سیستم های آدرس پذیر به طور دقیق مکان حریق را به سرعت شناسایی می‌کند.
• سیستم اعلام حریق بی سیم: در این سیستم از هیچ گونه سیم کشی بین پانل و سایر دستگاه ها استفاده نمی‌شود. دارای پیشرفته ترین فن آوری هوشمند است که در خانه هوشمند بسیار کاربرد دارند. در سیستم اعلام حریق بی سیم، سیگنال از طریق فرکانس رادیویی منتقل می شود.

مهمترین اجزای سیستم های اعلام حریق

سیستم اعلام حریق بر اساس نوع تجهیزات و اقلامی که دارد می‌‌تواند در راستای انجام فعالیت تعریف شده، کوشا باشد. برخی از تجهیزات این سیستم به عنوان تجهیزات اصلی معرفی می‌‌شوند که کارکرد موثری در انجام عملکرد محصول دارند. مهمترین اجزای سیستم اعلام حریق عبارتند از:

• کنترل پنل

بخش مهمی از کارکرد این سیستم ها توسط کنترل پنل مدیریت و اجرا می‌گردد. این محصول دارای یک تابلو می‌‌باشد که سیستم های الکتریکی متعددی روی آن نصب شده است. سیستم فنی کنترل پنل می‌‌تواند مدیریت داده های دریافت شده از گیرنده ها را انجام دهد. همچنین اعمال دستور برای هشدار دهنده ها و تعیین و نمایش آدرس و مکان تحت خطر، توسط این بخش از سیستم انجام می‌گیرد. تنظیمات اصلی سیستم موردنظر از طریق کنترل پنل صورت می‌گیرد. لذا وجود مشکل در سیستم اطلاع رسانی و… ابتدا در کنترل پنل بررسی می‌گردد و در صورت نداشتن عیب و ایراد، تجهیزات دیگر مورد بررسی و واکاوی قرار می‌گیرند.

• دتکتور

دتکتور عضو اصلی این سیستم می‌‌باشد. دتکتور به عنوان گیرنده، با دریافت اطلاعات محیطی، سعی در تشخیص درست و سرعتی عوامل حریق دارد. دتکتورها با توجه به تنوع ساختاری، در انواع دتکتور حرارتی، دودی، نوری و گازی به طراحی و تولید رسیده اند. هر یک از این دتکتورها با توجه به نوع ساختار، می‌توانند گیرنده هایی با درجه حساسیت مختلف داشته باشند.

دتکتور گاز: در تشخیص انواع گازهای خطرناک موجود در محیط، فعالیت دارد. دوز مناسبی از گاز برای روشن شدن انتقال دهنده دتکتور تعریف شده است. این موضوع برای کارخانجات شیمیایی و تولیدی، بسیار کاربردی و مناسب می‌‌باشد.

دتکتور شعله یا نور: با دریافت اطلاعاتی نظیر نور شعله، می‌‌تواند پیامی مبنی بر وجود عوامل خطرناک آتش سوزی را به کنترل پنل ارسال می‌کند.

دتکتور حرارتی: به میزان دمای موجود در محیط روبسته حساس می‌باشد. این موضوع می‌تواند در کنار دتکتورهای گازی و شعله ای بهترین کارکرد را داشته باشند.

دتکتور دودی: نیز مانند دتکتور گاز در تشخیص مقدار معینی از دود در فضای بسته، فعالیت دارد.

کماکان در نصب سیستم اعلام حریق از انواع دتکتورها استفاده می‌شود. بعضا دتکتورها حالت ترکیبی دارند که می‌توانند به صورت ترکیبی در یک مکان مورد نصب قرار بگیرند. این محصولات همواره در روی سقف نصب می‌‌شوند تا اشراف کامل با زاویه ای 360 درجه برای دریافت اطلاعات مهم داشته باشند. از دتکتورهای مختلف می‌‌توان برای نصب در مکان های مسکونی استفاده کرد. اما مکان هایی که دارای فعالیت شیمیایی هستند در انتخاب دتکتور باید دقت ویژه ای به خرج دهند.

• شستی

شستی جزو گیرنده های دستی انواع سیستم اعلام حریق می‌‌باشد. این محصول با داشتن یک حالت جعبه ای، می‌‌تواند مورد فشار قرار بگیرد. با اعمال فشار روی محفظه شیشه ای شستی، شیشه شکسته شده و پیام موردنظر برای کنترل پنل ارسال می‌گردد. این قطعه از سیستم را برای اعلام دستی خطر حریق، تهیه و نصب می‌کنند. این محصول ترجیحا در قسمت عمومی مکان ها مانند راهرو و راه پله انواع واحدهای تجاری و مسکونی نصب می‌‌شوند تا مورد استفاده عموم افراد گردند. نصب آن ها روی دیوار انجام می‌گیرد و به علت قابل تشخیص بودن دارای بدنه ای پلاستیکی با رنگ قرمز می‌‌باشند.

• تجهیزات هشدار دهنده

فلاشر و انواع دیگر تجهیزات هشدار دهنده، وظیفه دریافت پیام از کنترل پنل را دارند. از این رو آخرین فعالیت در این سیستم توسط تجهیزات هشدار دهنده صوتی و نوری انجام می‌گیرد.

پس از بروز آتش در محل مورد نظر ممکن است سیستم اعلام حریق شما کار نکند یا به هر دلیلی خراب باشد، توصیه میکنیم حتما کپسول آتش نشانی داشته باشید تا در صورت بروز حادثه از این وسیله استفاده کنید و نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی را یاد بگیرید تا از خسارات مالی و جانی پیشگیری کنید.

نتیجه گیری

استفاده از سیستم های اعلام حریق برای هر مکانی از واجبات است البته در کنار این سیستم می‌توانید ابزارهای اطفاء حریق نیز استفاده کنید، جهت کسب اطلاع از اینکه اطفا حریق چیست مقاله دیگر ما را مطالعه بفرمایید. رخداد اتفاقاتی که منجر به آتش سوزی و حریق می‌گردد، کاملا غیر منتظره می‌‌باشد که دلایل مهمی را دارا هستند. لذا با استفاده از انواع سیستم اعلام حریق می‌‌توان در تشخیص زود هنگام عوامل خطر زا اقدام کرد. برای بررسی دقیق انواع مدل های تجهیزات اعلام حریق و انتخاب مناسب ترین نوع آن ها متناسب با قیمت و کاربری، با مشاوره های ویژه انجام می‌گیرد. افراد با تجربه در این زمینه بهترین مشاور برای خریداران این سیستم هستند.