آژیر هشدار دیداری حریق چیست؟
آیا به آژیر هشدار دیداری در محل کار خود نیاز دارید؟
در طراحی سیستمهای اعلام حریق، اغلب زنگها و آژیرهای صوتی اولین گزینهای هستند که به ذهن میرسند. اما همیشه صدا کافی نیست. اگر در محیطی با سر و صدای بالا کار میکنید یا افرادی در مجموعه حضور دارند که دچار کمشنوایی یا ناشنوایی هستند، احتمال دارد آژیر صوتی بهتنهایی نتواند هشدار را به همه منتقل کند. در چنین شرایطی، استفاده از آژیر هشدار دیداری یا همان چراغهای چشمکزن اعلام حریق میتواند نجاتبخش باشد.
آژیر هشدار دیداری چیست؟
آژیر دیداری یا Visual Alarm Device (VAD) وسیلهای است که در هنگام وقوع حریق با نور چشمکزن یا فلاش LED هشدار میدهد. این چراغها معمولاً در کنار آژیر صوتی نصب میشوند تا همهی افراد بتوانند در سریعترین زمان از خطر آگاه شوند.
نمونههایی از محلهای نصب متداول آژیر دیداری:
- کارگاهها و کارخانههایی که صدای ماشینآلات زیاد است
- فضاهایی که استفاده از گوشی یا محافظ گوش اجباری است
- محیطهایی با افراد کمشنوا یا ناشنوا
- سرویسهای بهداشتی، اتاقهای تعویض لباس یا انبارهایی که صدا بهخوبی شنیده نمیشود
الزامات قانونی و استانداردها در ایران
در ایران، مقررات نصب سیستمهای هشدار حریق در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان (حفاظت ساختمانها در برابر حریق) و همچنین استاندارد ملی 3694 (اعلام حریق – طراحی و اجرا) مشخص شده است. مطابق این استانداردها:
- سیستم اعلام حریق باید بهگونهای طراحی شود که هشدارها برای همهی افراد در دسترس باشد؛ چه شنوا، چه کمشنوا.
- در فضاهایی مانند سرویسهای بهداشتی عمومی، کارگاههای صنعتی، سالنهای تولید، اتاقهای برق و مکانهای دارای آلودگی صوتی بالا، استفاده از هشدار دیداری الزامی است.
- در ساختمانهای عمومی و تجاری، نصب چراغ چشمکزن در مسیرهای خروج اضطراری توصیه میشود.
چه مکانهایی نیاز قطعی به هشدار دیداری دارند؟
اگر هر یک از موارد زیر در محل کار شما وجود دارد، باید آژیر دیداری را در طراحی سیستم لحاظ کنید:
- سطح نویز محیط بالا است (کارگاهها، کارخانهها، باشگاهها و سالنهای موسیقی)
- افراد دارای معلولیت شنوایی در محیط حضور دارند
- کارکنان بهصورت انفرادی در فضاهای جداگانه فعالیت میکنند
- سرویسهای بهداشتی و اتاقهای بسته که صدای آژیر بهوضوح شنیده نمیشود
- فضاهای خدماتی و صنعتی حساس مانند اتاق سرور، موتورخانه یا انبارهای مواد قابل اشتعال
نکات اجرایی نصب
- چراغ هشدار باید در محدوده دید مستقیم افراد نصب شود.
- شدت نور باید متناسب با اندازه فضا و نور محیط تنظیم گردد.
- رنگ نور معمولاً قرمز است، اما در برخی فضاها (مثل سرویسهای بهداشتی) استفاده از سفید نیز مجاز است.
- بهتر است آژیرهای صوتی و دیداری بهصورت همزمان فعال شوند تا پیام هشدار برای همه واضح باشد.
مثالهای کاربردی
| محیط | نیاز به هشدار دیداری | توضیح |
|---|---|---|
| کارخانه صنعتی با دستگاههای سنگین | بله | صدای آژیر ممکن است شنیده نشود |
| دفتر اداری ساکت | خیر | آژیر صوتی کافی است، مگر برای افراد کمشنوا |
| سرویس بهداشتی یا اتاق تعویض لباس | بله | آژیر دیداری برای هشدار ضروری است |
| باشگاه ورزشی یا سالن بدنسازی | بله | وجود موسیقی و نویز بالا، نیاز به هشدار دیداری را افزایش میدهد |
| رستوران یا کافیشاپ شلوغ | احتمالاً | بستگی به شدت صدا و چیدمان محیط دارد |
جمعبندی
استفاده از آژیرهای هشدار دیداری تنها برای رعایت قانون نیست؛ بلکه اقدامی حیاتی برای حفظ جان افراد در شرایط اضطراری است. سیستم اعلام حریق مؤثر باید همه افراد را — صرفنظر از توانایی شنوایی آنها — از خطر آگاه کند.
بنابراین هنگام طراحی یا بازبینی سیستم ایمنی ساختمان خود، حتماً بررسی کنید که آیا در محیط شما نیاز به چراغ هشدار دیداری وجود دارد یا خیر. نصب درست و استاندارد این تجهیزات، نهتنها الزامات ایمنی را برآورده میکند، بلکه تضمین میکند هیچکس در زمان بحران جا نماند.
🔰 مشاوره و اجرای سیستم اعلام حریق با نانو آکسون
اگر قصد طراحی و اجرای پوشش های ضد حریق ساختمان را دارید، تیم تخصصی نانو آکسون آماده ارائه مشاوره، طراحی و اجرای کامل بر اساس استانداردهای ملی است.
تماس: 982147631000+ — info@nanoaxon.com — www.nanoaxon.com
(ترجمه و بازنویسی توسط تیم تحریریه نانو آکسون با تطبیق با استانداردهای ایران)
